- Katılım
- 13 Şub 2021
- Mesajlar
- 4,903
- Çözümler
- 1
- Tepkime puanı
- 432
- Puanları
- 83
- Konum
- Türkiye
- Web sitesi
- tarihbilinci.com
- Meslek - Branş
- Tarih Öğretmeni
ALPAGUT
Türklerde bir rütbe ismi olan ve kül Tegin kitabesinde Alpagu (doğrusu Alpagut ) şeklinde geçen bu unvan 8. yüzyıl Uygur lehçesinde “muharip” mânasında olup bazan özel ad olarak da kullanılmış ve DLTde “tek başına düşmana saldıran, hiç bir taraftan yakalanmayan yiğit” diye mânalandırılmıştır.
F. Köprülü’ye göre, kitabelerde geçen bu tâbir tıpkı alp kelimesi gibi hem bir has isim, hem sIfat hem de bir unvan olarak yer almaktadır. Gy.Nemeth ise şu görüştedir: "Alpagut" Türkçede Tarhan unvanının eşi olup, bir şeref rütbesini ifade eden bu unvanla ilgili belgeler Kazan, Kuman ve Karaim lehçelerinde Alpagut; Tobol lehçesinde Alpagıt: Çağatay lehçesinde Alpağut şeklinde geçer ki, “asil adam”, “mülk sahibi” manasındadır. Moğolcaya geçerek orada Albağut şekli ile “vergi veren kimse” manasını almıştır. Kelimenin Rusya, Macaristan ve Azerbaycan’da yer adlarında da geçtiği söylenmektedir.
Türklerde bir rütbe ismi olan ve kül Tegin kitabesinde Alpagu (doğrusu Alpagut ) şeklinde geçen bu unvan 8. yüzyıl Uygur lehçesinde “muharip” mânasında olup bazan özel ad olarak da kullanılmış ve DLTde “tek başına düşmana saldıran, hiç bir taraftan yakalanmayan yiğit” diye mânalandırılmıştır.
F. Köprülü’ye göre, kitabelerde geçen bu tâbir tıpkı alp kelimesi gibi hem bir has isim, hem sIfat hem de bir unvan olarak yer almaktadır. Gy.Nemeth ise şu görüştedir: "Alpagut" Türkçede Tarhan unvanının eşi olup, bir şeref rütbesini ifade eden bu unvanla ilgili belgeler Kazan, Kuman ve Karaim lehçelerinde Alpagut; Tobol lehçesinde Alpagıt: Çağatay lehçesinde Alpağut şeklinde geçer ki, “asil adam”, “mülk sahibi” manasındadır. Moğolcaya geçerek orada Albağut şekli ile “vergi veren kimse” manasını almıştır. Kelimenin Rusya, Macaristan ve Azerbaycan’da yer adlarında da geçtiği söylenmektedir.