Rasathane-i Amire

  • Konbuyu başlatan Talebe
  • Başlangıç tarihi
  • Cevaplar 0
  • Görüntüleme 784

Talebe

Yönetici
Katılım
14 Şub 2021
Konular
540
Mesajlar
4,040
Tepkime puanı
10,674
Puanları
113
Meslek - Branş
Öğretmen - Tarih
Talebe Hakkında ek bir bilgi sağlanmamış.
RASATHANE-İ AMİRE


Rasathane-i Amire adı ile ilim tarihimizde yer alan İstanbul Rasathanesi 1868 yılında Pera caddesi (bugünkü İstiklal caddesi) üzerinde Della Suda eczanesinin karşısında açılmıştır.

Kurulan Rasathane önceleri bir astronomi rasathanesi olmayıp, bir meteoroloji merkez bürosu idi. Bu gözlemler 74 metre yükseklikte Pera tepesi üzerinde yapılmaktaydı. Ancak daha sonraları Astronomi Rasathanesi olma çabaları içine girdiği anlaşılmaktadır. Bunun kanıtı ise, 1872 yılında yayınlanan Salname, bir astronomi takvimi olup, bu salnamede gezegenler, kuyruklu yıldızlar, yıldız zamanının güneş zamanına dönüştürülmesi, enlem tayini gibi konulardan bahsedilmektedir.

Rasathanenin arşivi incelendiğinde, zamanın tam olarak tespiti, mühendisler ve denizciler için zorunlu olan o zamanın ifadesiyle “mıknatıs iğnesinin denklinasyonu” gibi elemanların ölçüldüğü anlaşılmaktadır.

Bu rasathanedeki aletler daha sonra Maçka Topçu okulunun karşısındaki binaya nakledilmiş ancak 12 Nisan 1909 (31 Mart) ihtilalinde şeriatçı askerler tarafından Rasathane tüm aletleri ile beraber tahrip edilmiştir.


2- 1911-1982 RASATHANE-İ AMİRE ‘ DEN KANDİLLİ RASATHANESİ ‘ NE :

12 Nisan 1909 ihtilalinden sonra kurulan Hükümetin Milli Eğitim Bakanı Emrullah Efendi, 21 Haziran 1910 tarih ve 1076 sayılı yazısı ile Fatin Hoca(Gökmen) ‘ i yeni kurulacak olan Rasathane Müdürlüğüne tayine etmiştir.

Fatin Gökmen yaptığı incelemeler sonucunda, İcadiye tepesini(bugünün Rasathane yeri) Rasathane yeri olarak seçmiştir. O zamanlar İcadiye tepesinde Boğazlar Komutanlığı’ na ait bir topçu birliği ile yangın haber verme memurlarının oturduğu bir kagir kule ile iki ufak odadan ibaret bir bina bulunuyordu.

4 Eylül 1910 ‘da topçu birliği, daha sonra da yangın haber verme memurları bölgeden ve binadan ayrılmışlardır. Milli Eğitim Bakanlığı’ nca verilen bütçe ile mevcut binanın düzenleme işine başlanmış ve birinci sınıf Meteoroloji İstasyonu için gerekli aletlerin siparişine gidilmiştir. Kısa bir sürede sağlanan aletlerle 1 Temmuz 1911’ den itibaren sürekli ve sistematik meteoroloji faktörlerinin ölçüm ve kaydına başlanmıştır.

Kuruluş yıllarında yapılan meteoroloji gözlemlerinden yararlanılarak her gün İstanbul için hava tahmini raporu hazırlanmış, seksant ile yapılan gözlemlerle kronometreler ayarlanarak doğru saat ayarı telefonla PTT ve DDY idarelerine verilmiştir.

1912 yılında askeri uçakların hareketini düzenleyecek meteorolojik bilgilerin elde edilmesi amacı ile bir “Umumi Havaiye Müfettişliği” kurulmuştur. Birinci Dünya Harbinin sona ermesi üzerine Milli Eğitim Bakanlığı bu örgütü sivil ihtiyaçları karşılamak amacıyla “Tetkikatı İklimiye Müfettişliği” adı ile bir daire kurmuş ve Rasathane-i Amire’ ye bağlamıştır.
 

Bu konuyu görüntüleyen kullanıcılar

Geri
Üst Alt