Hünkâr İskelesi Antlaşması

Hünkâr İskelesi Antlaşması

8 Temmuz 1833’te Rusya ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan antlaşma.



Yunanistan’da ve Arabistan Yarımadasında Osmanlı Devleti’ne büyük hizmetler yapmış olan Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa, kendisine verilen yanlış bir haber üzerine, Osmanlılara karşı oğlu İbrahim Paşa'nın kumandasında, Suriye tarafına asker sevk etmişti. Üç gün süren muharebede Mısır askeri, çokluğu ve intizamlı olması sebebiyle galip gelerek Kütahya’ya kadar ilerledi. Fransızlar ve İngilizler, Müslümanları birbirine düşürmek için Mehmed Ali Paşa’yı, Osmanlılara karşı kışkırtıyorlardı. Osmanlı Devleti’nin bütünlüğünü sarsacak gibi görünen Mısır meselesini halletmek isteyen Sultan İkinci Mahmud Han, Rusya ile Hünkâr İskelesi Antlaşmasıyla ittifak akdine mecbur kaldı.



8 Temmuz 1833’te imzalanan antlaşma, 6 açık ve biri gizli olmak üzere yedi maddeden meydana geliyor ve 8 sene için geçerli sayılıyordu. Antlaşmanın açık maddelerinde;



1. İki devletin sadece savunma maksadıyla bu antlaşmayı imzaladığı,



2. Herhangi bir savaş vukuunda birbirlerine yardım edecekleri,



3. Yardımı isteyenin diğerinin masraflarını karşılayacağı,



4. Sürenin 8 yılı aşmayacağı,



5. İki ay içinde onaylanacağı,



gibi hususlar bulunuyordu.



Gizli maddede ise; Rusya, Batı ile savaşa girdiği anda, Osmanlıların, boğazları Batılılara kapatacağı hususu vardı.



Fransa ve İngiltere, antlaşmanın imzalandığını öğrenir öğrenemez, antlaşmayı protesto ettiler. Bir İngiliz donanması, İzmir önlerine geldi. Avusturya, Hünkâr İskelesi Antlaşmasının sakıncalarını, Çar hükümetine anlattı. Çar Nikola, antlaşmayı bozmamakla birlikte, şartlarını yerine getirmeyeceğini söyleyerek, ortalığı yatıştırdı. Zaten, mecburiyetlerden doğan antlaşma, tatbik edilmedi.