4. Ünite: Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti Kazanımları ve Açıklamaları

4. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENİYETİ KAZANIMLARI VE AÇIKLAMALARI

10.4.1. Sûfîlerin ve âlimlerin öğretilerinin Anadolu'nun İslamlaşmasına etkisini kavrar.


Özlü sözlerinden hareketle Ahmet Yesevî, Mevlânâ Celâleddîn-î Rumî, Ahî Evran, Yunus Emre, Hacı Bektâş-ı Velî ve Hacı Bayrâm-ı Velî gibi şahsiyetlerin temel öğretilerine değinilir.

10.4.2. Osmanlı devlet idaresinin ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıflarının birlikteliğine dayalı yapısını analiz eder.

a) İlmiye sınıfının çeşitli vazifelerinden (devlet idaresi, hukuk ve adalet, ilim ve tedris) hareketle dinin Osmanlı devlet idaresi ve toplum düzenindeki rolü üzerinde durulur.

b) Osmanlı dünyasında medreseler ve âlimlerin yanı sıra tekkeler ve ariflerin de bilgi üretimi ve eğitim alanında önemli vazifeler üstlendiği vurgulanır.

c) Türk dünyasında yetişmiş olan bilim insanlarına (Akşemseddin, Ali Kuşçu ve Uluğ Bey) ve çalışmalarına kısaca değinilir.


10.4.3. Osmanlı coğrafyasında sözlü ve yazılı kültürün toplum hayatına etkilerini analiz eder.

a) Sözlü halk kültürü ile saray çevresi ve belirli şehirlerde oluşan kitabî kültür ana hatlarıyla ele alınır.

b) II. Murad Dönemi'ndeki kültürel gelişmeler üzerinde durulur.

c) Şair sultanların eserlerinden örneklere (orijinali ve günümüz Türkçesi ile) yer verilir
.

10.4.4. Osmanlı coğrafyasındaki zanaat, sanat ve kültür faaliyetleri ile bunlara bağlı olarak sosyal hayatta meydana gelen değişimleri analiz eder.

a) Osmanlı hâkimiyetiyle birlikte Anadolu ve Rumeli'deki şehirlerin yapısındaki dönüşüm (şehir planlaması, mimari anlayış) üzerinde durulur.

b) Ahşap ve taş işlemeciliği, dokumacılık, çinicilik ve hat sanatlarına değinilir.
 

4.ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI MEDENİYETİ​


10.4.1. Sûfîlerin ve âlimlerin öğretilerinin Anadolu’nun İslamlaşmasına etkisini açıklar.​


Öğrencilerin, Anadolu’nun İslamlaşmasına ve sosyal huzurun yeniden sağlanmasına etkisi bağlamında başlıca Türk âlim ve mutasavvıflarının (Ahmet Yesevî, Ahî Evran, Mevlânâ Celâleddîn-î Rumî, Hacı Bektâş-ı Velî, Yunus Emre, Hacı Bayrâm-ı Velî) temel öğretilerini araştırıp ulaştıkları sonuçları paylaşmaları sağlanır.

10.4.2. Osmanlı devlet idaresinin ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıflarının birlikteliğine dayalı yapısını analiz eder.​

Osmanlı toplum düzenindeki askerî (vergi vermeyen) - reaya (vergi ödeyen) ayrımına değinilerek ilmiye, kalemiye ve seyfiye sınıfları ana hatlarıyla açıklanır.

10.4.3. Osmanlı coğrafyasındaki bilim, kültür, sanat ve zanaat faaliyetleri ile bunlara bağlı olarak sosyal hayatta meydana gelen değişimleri analiz eder.​


a) Türk dünyasında yetişmiş olan bilim insanlarına (Akşemseddin, Ali Kuşçu ve Uluğ Bey) ve çalışmalarına değinilir.

b) Ahşap ve taş işlemeciliği, dokumacılık, çinicilik, hat ve ebru sanatlarına değinilir.

c) Sözlü halk kültürü ile saray çevresi ve belirli şehirlerde oluşan kitabî kültür ana hatlarıyla ele alınır.

ç) Osmanlı hâkimiyetiyle birlikte Anadolu ve Rumeli’deki şehirlerin yapısındaki dönüşüme (şehir planı, mimari anlayış) değinilir. Öğrencilerin, Bursa ve İstanbul örnekleri üzerinden bir İslam şehrinin nasıl şekillendiğini analiz etmeleri sağlanır.
 

Bu konuyu görüntüleyen kullanıcılar

Geri
Üst Alt