Cumhuriyet Dönemi Dış Politika (1923-1938) ÖSS Soruları ve Cevapları

Cumhuriyet Dönemi Dış Politika (1923-1938) ÖSS Soruları ve Cevapları



1. Türkiye, 24 Ekim 1945 tarihinde Birleşmiş Milletlere üye olmuş ve Atatürk’ün “Yurtta barış, dünyada barış” ilkesi doğrultusunda Birleşmiş Milletlerin aldığı kararlara uymuştur.

Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin Birleşmiş Milletlerin kararına uyarak asker gönderdiği ülkelerden biri değildir?

A)Afganistan B) Somali C)Kore D) Bosna Hersek E) Vietnam

(2009-ÖSS Sos-2)



2. Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’nda 1939 yılında İngiltere ve Fransa ile ittifak, 1941 yılında Almanya ile dostluk antlaşması imzalamıştır.

Yalnız bu bilgiyle, Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı’ndaki bu tutumunun,

I. savaşın değişen koşullarına göre hareket ettiği,

II. savaş dışı kalmaya çalıştığı,

III. Milletler Cemiyetine üye olduğu

durumlarından hangilerini gösterdiği savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D)I ve II E) II ve III

(2009-ÖSS Sos-1)



3. Atatürk, “Bizi yok etmek gibi bir görüş karşısında varlığımızı silahla korumak ve savunmak pek tabiidir. Bundan daha haklı ve tabii bir hareket olamaz.” demiştir.

Atatürk’ün bu sözü,

I. bölgesel ittifakları destekleme,

II. ülke bütünlüğünü koruma,

III. bağımsızlığı ilke edinme

durumlarının hangilerinden ödün verilmemesi gerektiğini gösterir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

(2008-ÖSS Sos-1)



4. İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminden bu yana geçen süre içinde teknolojide meydana gelen gelişmenin, İkinci Dünya Savaşı öncesiyle karşılaştırıldığında çok hızlı olduğu görülmüştür.

Teknolojik gelişme hızındaki bu artışta,

I. ham madde gereksiniminin azalması,

II. bilimin ilerlemesi ve bilgi birikiminin artması,

III. sanayileşmenin hızlanması

durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

(2007-ÖSS Sos-1)



5. Lozan Antlaşmasında yeni Türk adliyesini düzenlemek için birkaç yabancı uzmanın 5 yıl süreyle Türkiye’de görevlendirilmesi; ancak Türk Hükümeti’nin, bu uzmanların önerilerini dikkate almak zorunda olmaması esası kabul edilmiştir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisini gösterir?

A) Egemenlik haklarının gözetildiğini

B) Hukuk alanında birlik olmadığını

C) Her konuda uzmana gereksinim olduğunu

D) Uzmanların görev sürelerinin uzatılabildiğini

E) Her alanda düzenleme yapılması gerektiğini

(2006-ÖSS Sos-1)



6. Türkiye Cumhuriyeti kendi içişlerine karışılmasını istemediği gibi, başka ülkelerin de içişlerine karışmamayı dış politikada ilke edinmiştir.

Aşağıdakilerden hangisinin, bu ilke doğrultusunda yapılan uygulamalardan biri olduğu savunulabilir?

A) Müslümanlar üzerinde etkili olan halifeliğin kaldırılması

B) Saltanatın kaldırılıp cumhuriyetin ilan edilmesi

C) 1924 yılına kadar, 1876 Anayasası’nın 1921 Anayasası’yla birlikte yürürlükte olması

D) Mecelle yerine Medeni Kanun’un kabul edilmesi

E) Tekke ve türbelerin kapatılarak halkın dini duygularının sömürülmesinin engellenmesi

(2005-ÖSS)



7. İngiltere, ABD ve Sovyetler Birliği’nin katılımıyla 1943 yılında yapılan Tahran Konferansında, Türkiye’nin, II. Dünya Savaşı’na katılması konusunda karar alınmış ve bu kararın Türkiye’ye bildirilmesi için İsmet İnönü Kahire’ye davet edilmiştir. İsmet İnönü, Kahire’ye kararın bildirilmesini kabul etmek için değil, bu kararı taraflarla serbestçe tartışmak ve görüşmek için gideceğini söylemiştir.

İsmet İnönü’nün yalnızca bu tutumuna dayanarak,

I. Ulusların eşitliğini gözetme,

II. Bağımsız devlet anlayışına saygı duyma,

II. Sorunlara kısa sürede çözüm bulma

yaklaşımlarından hangilerini benimsediği söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

(2004-ÖSS)



8. Cumhuriyet’in ilk dönemlerinde İstanbul’da toplanan Uluslararası Kadın Kongresi’nde, Mısır kadınlarını temsil eden Hûda Şaravi, Atatürk’e hitaben: “Türkler size Atatürk, yani 'Türklerin Babası’ ismini verdiler. Ben ise size Ataşark, yani ’Şarkın Babası’ demek istiyorum.” demiştir.

Buna göre Hûda Şaravi’nin, Türk inkılabının

I. Evrensel nitelikler taşıması,

II. İnsanlığın kurtuluşu, özgürlüğü için örnek olması,

III. Benimsenmesinin zaman alması

özelliklerinin hangilerinden etkilendiği savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

(2004-ÖSS)



9. Atatürk, “Bilim ve teknik nerede ise oradan alacığız ve herkesin kafasına koyacağız. Bilim ve teknik için kayıt ve şart yoktur.” demiştir.

Atatürk bu sözüyle, aşağıdakilerden hangisi vurgulamıştır?

A) Gelişme ve kalkınmanın zaman alacak bir süreç olduğunu

B) Çağın bilimsel gelişmelerinin izlenmesi ve bunlardan yararlanılması gerektiğini

C) Ulusların uygarlıklara sahip çıkması gerektiğini

D) Bilim ve tekniğin ulusal olduğunu

E) İktisadi kalkınmada yabancı sermayeden yararlanmak gerektiğini

(2004-ÖSS)



10. Sovyet Rusya, Kurtuluş Savaşı’nda Afganistan ve Kafkas Cumhuriyetleri ile Türkiye arasında paktlar oluşturma yönünde girişimlerde bulunmuştur. Bu girişimler sonucunda bazı antlaşmalar imzalanmıştır.

Sovyet Rusya’nın bu tutumu aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A) Uluslararası ilişkilerde etkili olmak istediğinin

B) Rus halkının tam desteğini aldığının

C) Türkiye’yi tanıyan devlet sayısını sınırlamaya çalıştığının

D) Müslüman ülkeler üzerinde nüfuzunun azaldığının

E) Anlaşma Devletleri ile yakınlaşmak istediğinin

(2002-ÖSS)



11. Montrö Boğazlar Sözleşmesinin,

I. Boğazlar Komisyonu’nun kaldırılması ve görevinin Türk tarafına geçmesi

II. Yabancı savaş gemilerinin Boğazlardan geçişinin sınırlandırılarak, Türkiye’nin denetimine bırakılması

III. Yabancı devletlere ait ticaret gemilerinin her iki yönde Boğazlardan geçişlerinin serbest olması

hükümlerinden hangileri, Türkiye’nin dünya devletleri arasındaki saygınlığının daha da arttığını gösterir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

(2001-ÖSS)



12. İki devletin yaptığı antlaşmada “Her devlet kendi geleceğine kendisi karar verecek.” ilkesinin kabul edilmesi bu devletlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini gösterir?

A) Birbirleriyle savaştıklarını

B) Laik devlet anlayışını benimsediklerini

C) Geçmişlerinin çok eskiye dayandığını

D) Birbirlerinin yönetimlerine saygılı olduklarını

E) Bu ilkeyi diğer devletlere de kabul ettirdiklerini

(1997-ÖSS)



13. Türkiye Cumhuriyeti Devleti 1932’de Milletler Cemiyeti’ne, 1934’te Balkan Paktı’na, 1937’de Sadabat Paktı’na üye olmuştur.

Bu bilgilere dayanarak,

I. Türkiye’nin dış ülkeler arasında saygınlığı artmıştır.

II. Türkiye’de iç güvenliği tehdit eden sorunlar vardır.

III. Türkiye dünya barışına katkıda bulunmuştur.

IV. Türkiye dış güvenliğini sağlamada çok zorlanmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

(1996-ÖSS)



14. Birinci Dünya Savaşı’nda yenilen Almanya, Ver-say Antlaşması’yla Polonya’ya bırakmış olduğu yerleri geri almak için, daha sonra Polonya’nın batı bölgesini işgal etmiştir. Almanya’nın bu tutumu karşısında İngiltere ve Fransa barışı korumaya çalışmışlarsa da İkinci Dünya Savaşı’nın çıkmasını engelleyememişlerdir.

Bu durum Birinci ve İkinci Dünya savaşları arasında nasıl bir ilişki olduğunu gösterir?

A) İki savaşta da çok sayıda cephe açılmıştır.

B) Birinci Dünya Savaşı öncesindeki bloklaşmalar günümüze kadar devam etmiştir.

C) Savaşların ikisi de aynı hükümleri içeren antlaşmalarla sonuçlanmıştır.

D) Birinci savaşın sonucu ikinci savaşın başlamasına ortam hazırlamıştır.

E) İki savaşın sonunda da Avrupa’nın siyasi yapısı korunmuştur.

(1994-ÖSS)



15. Lozan Antlaşması’nda boğazların yönetimi, ayrı bir bütçesi olan ve Türkiye temsilcisinin başkanlık ettiği Boğazlar Komisyonu’na verilmiş; ancak daha sonra Montrö Boğazlar Sözleşmesiyle Boğazlar Komisyonu, görevini Türkiye Cumhuriyetine bırakmıştır.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A) Boğazlardan az sayıda devletin yararlandığının

B) Boğazlarla ilgili rejimin tek taraflı olarak saptandığının

C) Boğazlar sorununun Avrupalı devletler tarafından çıkarıldığının

D) Boğazların zamanla uluslararası önemini yitirdiğinin

E) Boğazlar üzerindeki Türk egemenliğinin daha çok güçlendiğinin

(1993-ÖSS)



16. Yeni Türk Devleti, Türk topraklarını ele geçirmek isteyenlerle sonuna kadar savaşmayı, bağımsızlığına saygı gösteren devletlerle siyasal ilişkiler kurarak anlaşmalar yapmayı kendisine temel ilke edinmiştir.

Buna göre, yeni Türk Devleti’nin dış politikada izlediği yol aşağıdakilerden hangisidir?

A) Barış içinde yaşama

B) Topraklarını genişletme

C) Bloklaşmaya son verme

D) Rejim değişikliklerini destekleme

E) Demokrasiyi yayma

(1991-ÖSS)



17. Dış siyasette güçlü ve sözü geçer olmanın önkoşulu içte de güçlü olmaktır.

Türkiye’de aşağıdaki gelişmelerden hangisi buna bir örnektir?

A) Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması

B) Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Kurtuluş Savaşı’nın başlaması

C) Saltanatın kaldırılmasından sonra Cumhuriyetin kurulması

D) Cumhuriyetin ilanından sonra Halifeliğin kaldırılması

E) Milletler Cemiyeti’ne girdikten sonra Balkan Antantı’nın imzalanması

(1988-ÖSS)



18. Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri, 1925-1937 yılları arasında Balkan Antantı’na ve Sadabad Paktı’na öncülük etmişlerdir.

Aşağıdakilerden hangisi, bu girişimlerin amacı değildir?

A) Sınırların güvenliğini sağlamak

B) Yurtta barış, dünyada barış ilkesine uymak

C) Komşu devletlerin dostluğunu kazanmak

D) Komşu devletler arasındaki anlaşmazlıklara çözüm bulmak

E) Devletlerarası güç birliği kurmak

(1986-ÖSS)



19. Atatürk, 1935 yılındaki bir konuşmasında, “Savaşın ağırlığını göz önüne almayan bazı samimiyetten yoksun önderler, saldırının araçları olmuşlardır. Denetimleri altındaki uluslara ulusçuluğu ve geleneği yanlış bir biçimde göstererek ve kötüye kullanarak onları aldatmışlardır.” demiştir.

Atatürk, bu sözleriyle hangi ülkelerin politikalarını eleştirmektedir?

A) Almanya ve İtalya

B) ABD ve SSCB

C) Fransa ve İngiltere

D) Yunanistan ve İspanya

E) Japonya ve Çin

(1986-ÖSS)



20. "Dış siyasette güçlü ve sözü geçer olmanın önkoşulu içte de güçlü olmaktır."

Aşağıdakilerden hangisi, Atatürk döneminde Türkiye’nin içte de güçlü olduğunu gösteren bir dış olaydır?

A) Türkiye’de yaşayan Rumlarla, Yunanistan’daki Türklerin karşılıklı değiştirilmesi

B) Hükümetin çıkardığı yönetmeliğe uymayan bazı yabancı okulların kapatılması

C) Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne üye olması

D) Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’yle Boğazlar üzerinde kesin egemenlik sağlaması

E) Musul sorununu Ankara’da İngiltere ile anlaşarak sonuçlandırması

(1984-ÖSS)



21. Sovyet Rusya,

I. Lozan görüşmelerinde Türkiye’nin Boğazlar konusundaki önerisini desteklemiştir.

II. Montrö görüşmelerinde, Boğazlardan geçiş hakkı istemiştir.

III. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’den Boğazlarda kendisine bir üs verilmesini istemiştir.

Bu durumlara bakarak Sovyet Rusya’nın Boğazlarla ilgili politikasında hangi amaca yöneldiği söylenebilir?

A) Lozan’da kaybettiği haklarını geri almaya

B) Akdeniz yolu üzerindeki engelleri ortadan kaldırmaya

C) Türkiye’nin güçlenmesini engellemeye

D) II. Dünya Savaşı’nda bozulan Avrupa güç dengesini yeniden kurmaya

E) Türkiye’yi kendi rejimi içine almaya

(1984-ÖSS)



22. İki devletin anlaşmasında aşağıdakilerden hangisi temel ilke olarak alınırsa, bu devletlerin birbirlerinin yönetimlerine saygılı olduğu söylenebilir?

A) Her devlet kendi geleceğine kendisi karar verecek

B) Birinin tanımadığı devletlerarası bir anlaşmayı diğeri de tanımayacak

C) Daha önce yapmış oldukları anlaşmalar, yeni durumlardan etkilenmeyecek

D) Karşılıklı ekonomik çıkarlara ağırlık verilecek

E) Anlaşmalar tek taraflı olarak yürürlükten kaldırılmayacak

(1984-ÖSS)



23. Cumhuriyet döneminde görülen gelişmelerden bazıları şunlardır:

I. Laikliğin kabul edilmesi

II. Saltanatın kaldırılması

III. Halifeliğin kaldırılması

IV. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurulması

V. Yeni Türk alfabesinin kabul edilmesi

VI. Medeni Kanunun kabul edilmesi

Bu gelişmelerin hangileri “Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur” ilkesi ile doğrudan ilişkilidir?

A)I. ve III B) I. ve V. C) II. ve IV D) V. ve VI. E) III. ve IV

(1983-ÖSS)



24. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, mezhep ve tarikat ayrılığı yüzünden, bölünmelere kadar giden kardeş kavgaları olmuştur.

Cumhuriyet döneminde getirilen yeniliklerin hangisi, bu tür olayları önleyici niteliktedir?

A) Halifeliğin kaldırılması

B) Öğretimin Birleştirilmesi (Tevhid-î Tedrisat Kanunu’nun kabul edilmesi)

C) Laiklik ilkesinin benimsenmesi

D) Medeni Kanun’un kabul edilmesi

E) Çok partili hayata geçilmesi

(1982-ÖSS)



25. Atatürk’ün doğumunun 100. yılı kutlamalarına çeşitli ülkeler ve bazı uluslararası kuruluşlar da katılmışlardır.



Bu durum, Atatürk’ün hangi yönü ile en az ilişkili olabilir?

A) Ülkesinin bağımsızlık savaşını başarıyla sonuçlandırmış olması

B) "Ulusal irade"yi her şeyin üstünde tutması

C) Ülkesini çağdaşlaştırmada büyük başarılar sağlaması

D) “Yurtta sulh, cihanda sulh” ilkesini ortaya koyması

E) Kapitülasyonları kaldırmış olması

(1982-ÖSS)



26. Mustafa Kemal Atatürk, önemli kararlar verirken ilgili heyet ya da meclis üyelerinin görüş ve onaylarını da almaya özen göstermiştir.

Bu durum Mustafa Kemal Atatürk’ün nasıl bir lider olduğunu gösterir?

A) Kötü sonuçlardan sorumlu tutulmak istemeyen

B) Kolay ve çabuk karar alma yollarını arayan

C) Yurtseverliğini kanıtlamaya çalışan

D) Heyet ya da meclis üyelerinin görüşlerini kendisininkinden üstün gören

E) Ulusal iradeyle birlikte hareket etmeye çalışan

(1982-ÖSS)



27. Türkiye, Lozan Antlaşması’nı imzalamış olan devletlere 1936 yılında bir nota vererek, Avrupa’da gelişen buhranların, Boğazların güvenliği için verilmiş olan kollektif garantiyi artık işlemez hale getirdiğini belirtmiş, Boğazların güvenliği ve egemenlik haklarının, korunması için bu sözleşmenin değiştirilmesini istemiştir.

Yukarıda sözü edilen dönemin koşulları göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin bu isteğinde haklı olduğuna bir kanıt olarak gösterilebilir?

A) Dünya uluslarının giderek belli bloklarda toplanmaya başlaması

B) Milletler Cemiyeti’nin uluslararası sorunların çözümünde etkisiz olması

C) Almanya ve İtalya’nın saldırgan bir tutum içine girmeleri

D) Dünyanın önemli bir ekonomik bunalıma girmesi

E) Yabancı ülkelerin, Boğazlar statüsünün değiştirilmesi için çaba göstermeleri

(1982-ÖSS)



28. Son yıllara kadar, Türkiye’nin dış ticaretinde Batılı ülkeler önemli bir yer tutmuştur. Günümüzde ise Türkiye’nin dış ticaretinde Ortadoğu ve Afrika ülkeleri ağırlık kazanmaya başlamıştır.

Bu değişmeye yol açan etkenler arasında,

I. Türk dış politikasındaki değişikliklerin,

II. Ortadoğu ve Afrika ülkelerindeki kalkınma çabalarının,

III. Ortadoğu ve Afrika ülkelerindeki siyasal değişikliklerin,

IV. Ortadoğu ve Afrika ülkeleriyle Batı arasındaki sorunların

bulunduğu ileri sürülmektedir.

Türkiye ile Ortadoğu ve Afrika ülkeleri arasındaki ticaretin artmasında, yukarıdakilerden hangilerinin öteki ikisinden daha etkili olduğu savunulabilir?

A)I. ve II. B) I. ve III. C) l. ve IV. D) II. ve IV. E) III. ve IV.

(1982-ÖSS)



29. Özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, sömürge durumunda olan bazı Asya ve Afrika ülkelerinin Türkiye’yi örnek aldıkları görülmüştür.

Türkiye’nin, bu ülkeleri etkileyen yönü aşağıdakilerden hangisi olmuştur?

A) Yurtta ve dünyada barışı korumaya çalışması

B) Başka ulusların haklarına saygılı olması

C) Ortadoğu’da güç dengesini koruması

D) Batı demokrasisi ilkelerini benimsemesi

E) Bağımsızlığını kazanma ve sürdürmedeki başarısı

(1981-ÖSS)



30. "Mustafa Kemal Atatürk,

I. Birinci Dünya Savaşı’na Osmanlı Devleti’nin de girdiği günlerde bu savaşta Almanların yenileceğini,

II. Çanakkale Savaşı’nın sonlarına doğru düşmanın birkaç gün içinde çekilebileceğini,

III. 1937 yılında, İtalya’nın Habeşistan’a saldırmasıyla İkinci Dünya Savaşı’nın başlamış olduğunu

söylemiştir.

Bunlar, Mustafa Kemal Atatürk’ün kişiliğinin hangi yönü örneklendirmektedir?

A) Yurtta ve dünyada barışa önem verme

B) Topluma yön verebilecek yollar bulabilme

C) Olayların gidişinden sonucun ne olacağını görebilme

D) Savasın amaç değil, bir araç olduğuna inanma

E) Türk ulusunun gücüne güvenme

(1981-ÖSS)



31. “Mustafa Kemal Paşa, Çanakkale Savaşı’nda ordu komutanından savaş bölgesindeki bütün kuvvetlerin kendi emrine verilmesini, Sakarya Savaşı’nda da TBMM’den Başkomutanlıkla birlikte Meclis’in yetkilerini istemiştir.”

Bu istekler onun kişiliğinin hangi yönüne örnek gösterilebilir?

A) Açık sözlülüğüne

B) Titizlik ve güç tutkusuna

C) inandırma gücüne

D) Tez canlılığına

E) Kendine olan güvenine

(1981-ÖSS)


Cevaplar


1. E 2. D 3. E 4. E 5. A 6. A 7. D 8. C 9. B 10. A



11. D 12. D 13. B 14. D 15. E 16. A 17. A 18. D 19. A 20. D



21. B 22. A 23. C 24. C 25. E 26. E 27. C 28. C 29. E 30. C



31. E