Ekonomik Alanda Gelişmeler

EKONOMİK ALANDA GELİŞMELER

İzmir İktisat Kongresi (18 Şubat 1923)
Lozan antlaşması görüşmeleri sürerken toplanan bu kongrede yeni kurulan devletin ekonomik alanda kalkınmada izleyeceği politikalar saptanmıştır. Kongre'de "Misak–ı İktisadi" denilen ilke kabul edilmiştir. Bu ilkeye göre "Ulusal bağımsızlıktan ödün vermeden, kendi öz kaynaklarımız dayanarak kalkınmak" esas alarak benimsenmiştir. Alınan kararlar serbest piyasa anlayışına (İktisadi Liberalizm) dayandırılmıştır.

Başlıca kararlar şunlardır:
1. Özel sektöre kredi sağlayacak bir bankanın kurulması
2. El tezgahlarından büyük fabrikalara geçilmesi
3. Aşarın kaldırılması
4. Sanayiyi kurmaya yönelik makinalardan gümrük alınmaması
5. Çiftçilere kredi verilmesinde kolaylıklar sağlanması

Tarım Alanında Yenilikler
1. Aşar vergisi kaldırıldı (1925)
2. Köylünün ürünlerinin aracıya kaptırmadan pazarlanması için Tarım Kredi Kooperatifleri kurulmaya başladı.
3. Modern tarımın yapılışını öğretmek için Orta ve Yüksek Ziraat Okulları açıldı.
4. Modern tarımı tanıtmak Devlet Üretme Çiftlikleri kuruldu.
Not: Topraksız köylüyü toprak sahibi yapmak için geniş kapsamlı bir toprak reformu yapılamamıştır.

Ticaret Alanında Yenilikler
1. İş sahiplerine kredi vermek için Türkiye İş Bankası kuruldu.
2. Kabotaj kanunu çıkarıldı (1926). Bu kanunla kıyılarımızdaki denizcilik yerli işletmecilere verildi. Yabancıların çalışmaları yasaklandı.

Sanayi ve Madencilik Alanında Yenilikler
1. Modern sanayiyi kurmak için Sanayi ve Maden Bankası Kuruldu (1925). Bu banka sonradan Sümerbank'a devredildi.
2. Teşvik–i Sanayi Kanunu çıkarıldı (1927). Özel sektöre bu kanunla sermaye verilerek, vergi kolaylıkları sağlandı. Ancak özel sektör desteklere rağmen sanayiyi kurma çalışmalarında yetersiz oldu.Bunun üzerine devlet temel sanayi şatırımlarını gerçekleştirmek için harekete geçti. Böylece devletçilik ilkesi doğdu.