- Katılım
- 13 Şub 2021
- Konular
- 31
- Mesajlar
- 4,839
- Çözümler
- 1
- Tepkime puanı
- 391
- Puanları
- 83
- Yaş
- 53
- Konum
- Türkiye
- Web sitesi
- tarihbilinci.com
- Meslek - Branş
- Tarih Öğretmeni
Yazarın son konuları
@Akıncı Vezir olmuştur
akıncı Yeni Çeri Ağası olmuştur
Ramazan Bayramı İdari İzin
2024 Yılı Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Kılavuzu
Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Ders ve Ünitelere Göre Tasniflenen Sanal Müzeler, Öğrenci ve Öğretmenlerin Kullanımına Açıldı
MEB Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Mevzuat Kitapçığı
İkinci Dönem Ortak Yazılı Sınavlara Yönelik Örnek "Konu Soru Dağılım Tabloları" Yayımlandı
akıncı Yeni Çeri Ağası olmuştur
Ramazan Bayramı İdari İzin
2024 Yılı Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Kılavuzu
Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Ders ve Ünitelere Göre Tasniflenen Sanal Müzeler, Öğrenci ve Öğretmenlerin Kullanımına Açıldı
MEB Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Mevzuat Kitapçığı
İkinci Dönem Ortak Yazılı Sınavlara Yönelik Örnek "Konu Soru Dağılım Tabloları" Yayımlandı
Köprülü Mehmet Paşa
Aslen Arnavut olup düzenlettiği vakfiyesinde Belgrat'ın Ruznik kasabasından olduğunu söylemektedir. Seyyit Yusuf adında bir zatın kızı olan zevcesi Amasya'nın, Köprü kasabasında doğmuş olup Köprülü Mehmet Paşa da azl edildiğinde zamanlarını orada geçirdiği için bundan dolayı kendisine Köprülü denilmiştir; kasabaya sonradan vezir köprüsü denilmesi Mehmet Paşa ile münasebeti dolayısıyladır.
Köprülü Mehmet Paşa'nın babasının adı Hüseyin ve onun babasının adı Ali imiş. Gençliğinde saraya alınarak saray mutfağı helvahanesinde hizmet ederken hasodalı Boşnak Hüsrev Ağa'nın (meşhur Hüsrev Paşa) IV. Murat zamanında silâhdarlığı esnasında Mehmet Ağa Enderunda büyük odaya alınıp orada hazine odasına terfi etmiş ve kendisini sevmeyen Silâhdar tarihi müellifinin kaydına göre serkeşliği ve kendisini beğenmiş olması sebebiyle süvari bölüklerinden birisine çıkarılmış ve yeniçeri ağalığıyla saraydan çıkan Enderundaki hamisi Hüsrev Ağa'ya intisap ile onun vezirliğinde hazinedarı olmuştur.
Köprülü, Hüsrev Paşa'nın katlinden sonra bazı voyvodalıklarda, ihtisap ağalığında ve tophane nazırlığı ile sipah ve silâhdar bölükleri ağalıklarında ve cebecibaşılıkta bulunup kapıcılar kethüdası veya imrahor olup Sultanzâde Mehmet Paşa, sadaretinde Beylerbeyilik ile Trabzon valiliğine tayin edilmiştir.
Bundan sonra bir müddet mâzul kalan Köprülü Mehmet Paşa, Sultan İbrahim'in yedinci hasekisine paşmaklık olarak verdiği Şam eyâletine mütesellim tayin edilmiş ve sonra Karaman beylerbeyi olmuştur. Köprülü Mehmet Paşa 1057 H.- 1647 M.'de hükümete karşı isyan eden Varvar Ali Paşa üzerine memur olmuş ise de muvaffak olamadıktan başka Varvar'ın eline esir düşüp tam öldürüleceği sırada İbşir Mustafa Paşa kuvvetleri yetişerek kendisini kurtarmışlardır.
Köprülü Mehmet Paşa'yı daha sonra Kudüs sancağıyla Trablus-Şam beylerbeyi görüyoruz; Mehmet Paşa dostu ve hemşehrisi olan Mimarbaşı Kasım Ağa'nın, Darüssaâde ağası Süleyman Ağa'ya tavsiyesi üzerine kubbe veziri tayin edilmiş ise de yalnız bir defa bayram tebriki günü divan-ı hümayuna gelebilip bayram ertesi vezir-i âzam Gürcü Mehmet Paşa'nın arzıyla vezirliği alınarak yine beylerbeyi rütbesiyle Köstendil sancağı verilip vezirliği için aracılık eden Kasım Ağa da Kıbrıs'a sürülmüştür.
İbşir Paşa vezir-i âzam olup İstanbul'a gelirken Vezirköprü kasabasında oturmakta olan Köprülü Mehmet Paşa kalkıp Kütahya yakınlarında İbşir'i karşılamış, iltifat görmüş ve İbşir Mustafa Paşa kendisine Trablus-Şam valiliğini tevcih etmiş ve Köprülü ile mahremâne görüşmüş ve bazı hususlarda fikrini almıştır; Köprülü Mehmet Paşa İznik'te İbşir Paşa'dan ayrılıp Trablus'a giderek oğulları Ahmet ve Mustafa Beyleri de ağırlıklarını getirmek üzere Vezirköprü'ye göndermiştir.
Köprülü'nün bu defaki şansı da rast gitmedi; İbşir Paşa'nın katli üzerine Trablus-Şam üzerinden alındı; oğulları yarı yoldan tekrar Vezirköprü kasabasına dönüp kendisi de Kütahya'dan İstanbul'a gelmiştir.
Köprülü, İstanbul'a gelince hemşehrisi Mimar Kasım Ağa vasıtasıyla Şamî-zâde ve diğer bazı kişilerle dostluk kurmuş ve nihayet 1066 Zilkade 25 ve 14 Eylül 1656 tarihinde Boynueğri Mehmet Paşa'nın yerine vezir-i âzam olmuştur. Köprülü cahil fakat kurnaz, hâdiselerden ders almış, vaziyete göre hareket eder, hissiyatını saklardı. Her zaman dikine gitmez, yapacağını bazen zamana bırakır ve fırsatı kaçırmazdı; Âl-i Osman'a son derecede sâdık olup pâdişâh kendisinden emindi. Vefatı 1072 Rebiulevvel 7 ve 1661 Ekim 31'de ve kabri Divanyolunda'ki medresesi yanındaki türbesindedir. Tarih olarak:
"Devlet-i Hân Muhammed'de Muhammed Paşa
Beş sene on gün üç ay oldı vezir-i âzam
Ahdiyâ oldı vefatına bu mısra tarih
Köprili mülk-i adem köprüsine basdı kadem"
tarihi söylenmiştir.
Devletin en buhranlı zamanında idareyi eline alın Köprülü'nün nasıl çalıştığı ve devleti ne hale getirdiği gözönüne alınacak olursa Silâhdar'ın bazı sebeblerden dolayı mâkul düşünmeyerek hissiyatına mağlûb olduğu görülür. Yalnız kendisine rakip saydığı Deli Hüseyin Paşa ile Seydi Ahmed Paşa gibi iki namdar veziri öldürmesi dolayısıyla sevilmemiş olabilir.
Aslen Arnavut olup düzenlettiği vakfiyesinde Belgrat'ın Ruznik kasabasından olduğunu söylemektedir. Seyyit Yusuf adında bir zatın kızı olan zevcesi Amasya'nın, Köprü kasabasında doğmuş olup Köprülü Mehmet Paşa da azl edildiğinde zamanlarını orada geçirdiği için bundan dolayı kendisine Köprülü denilmiştir; kasabaya sonradan vezir köprüsü denilmesi Mehmet Paşa ile münasebeti dolayısıyladır.
Köprülü Mehmet Paşa'nın babasının adı Hüseyin ve onun babasının adı Ali imiş. Gençliğinde saraya alınarak saray mutfağı helvahanesinde hizmet ederken hasodalı Boşnak Hüsrev Ağa'nın (meşhur Hüsrev Paşa) IV. Murat zamanında silâhdarlığı esnasında Mehmet Ağa Enderunda büyük odaya alınıp orada hazine odasına terfi etmiş ve kendisini sevmeyen Silâhdar tarihi müellifinin kaydına göre serkeşliği ve kendisini beğenmiş olması sebebiyle süvari bölüklerinden birisine çıkarılmış ve yeniçeri ağalığıyla saraydan çıkan Enderundaki hamisi Hüsrev Ağa'ya intisap ile onun vezirliğinde hazinedarı olmuştur.
Köprülü, Hüsrev Paşa'nın katlinden sonra bazı voyvodalıklarda, ihtisap ağalığında ve tophane nazırlığı ile sipah ve silâhdar bölükleri ağalıklarında ve cebecibaşılıkta bulunup kapıcılar kethüdası veya imrahor olup Sultanzâde Mehmet Paşa, sadaretinde Beylerbeyilik ile Trabzon valiliğine tayin edilmiştir.
Bundan sonra bir müddet mâzul kalan Köprülü Mehmet Paşa, Sultan İbrahim'in yedinci hasekisine paşmaklık olarak verdiği Şam eyâletine mütesellim tayin edilmiş ve sonra Karaman beylerbeyi olmuştur. Köprülü Mehmet Paşa 1057 H.- 1647 M.'de hükümete karşı isyan eden Varvar Ali Paşa üzerine memur olmuş ise de muvaffak olamadıktan başka Varvar'ın eline esir düşüp tam öldürüleceği sırada İbşir Mustafa Paşa kuvvetleri yetişerek kendisini kurtarmışlardır.
Köprülü Mehmet Paşa'yı daha sonra Kudüs sancağıyla Trablus-Şam beylerbeyi görüyoruz; Mehmet Paşa dostu ve hemşehrisi olan Mimarbaşı Kasım Ağa'nın, Darüssaâde ağası Süleyman Ağa'ya tavsiyesi üzerine kubbe veziri tayin edilmiş ise de yalnız bir defa bayram tebriki günü divan-ı hümayuna gelebilip bayram ertesi vezir-i âzam Gürcü Mehmet Paşa'nın arzıyla vezirliği alınarak yine beylerbeyi rütbesiyle Köstendil sancağı verilip vezirliği için aracılık eden Kasım Ağa da Kıbrıs'a sürülmüştür.
İbşir Paşa vezir-i âzam olup İstanbul'a gelirken Vezirköprü kasabasında oturmakta olan Köprülü Mehmet Paşa kalkıp Kütahya yakınlarında İbşir'i karşılamış, iltifat görmüş ve İbşir Mustafa Paşa kendisine Trablus-Şam valiliğini tevcih etmiş ve Köprülü ile mahremâne görüşmüş ve bazı hususlarda fikrini almıştır; Köprülü Mehmet Paşa İznik'te İbşir Paşa'dan ayrılıp Trablus'a giderek oğulları Ahmet ve Mustafa Beyleri de ağırlıklarını getirmek üzere Vezirköprü'ye göndermiştir.
Köprülü'nün bu defaki şansı da rast gitmedi; İbşir Paşa'nın katli üzerine Trablus-Şam üzerinden alındı; oğulları yarı yoldan tekrar Vezirköprü kasabasına dönüp kendisi de Kütahya'dan İstanbul'a gelmiştir.
Köprülü, İstanbul'a gelince hemşehrisi Mimar Kasım Ağa vasıtasıyla Şamî-zâde ve diğer bazı kişilerle dostluk kurmuş ve nihayet 1066 Zilkade 25 ve 14 Eylül 1656 tarihinde Boynueğri Mehmet Paşa'nın yerine vezir-i âzam olmuştur. Köprülü cahil fakat kurnaz, hâdiselerden ders almış, vaziyete göre hareket eder, hissiyatını saklardı. Her zaman dikine gitmez, yapacağını bazen zamana bırakır ve fırsatı kaçırmazdı; Âl-i Osman'a son derecede sâdık olup pâdişâh kendisinden emindi. Vefatı 1072 Rebiulevvel 7 ve 1661 Ekim 31'de ve kabri Divanyolunda'ki medresesi yanındaki türbesindedir. Tarih olarak:
"Devlet-i Hân Muhammed'de Muhammed Paşa
Beş sene on gün üç ay oldı vezir-i âzam
Ahdiyâ oldı vefatına bu mısra tarih
Köprili mülk-i adem köprüsine basdı kadem"
tarihi söylenmiştir.
Devletin en buhranlı zamanında idareyi eline alın Köprülü'nün nasıl çalıştığı ve devleti ne hale getirdiği gözönüne alınacak olursa Silâhdar'ın bazı sebeblerden dolayı mâkul düşünmeyerek hissiyatına mağlûb olduğu görülür. Yalnız kendisine rakip saydığı Deli Hüseyin Paşa ile Seydi Ahmed Paşa gibi iki namdar veziri öldürmesi dolayısıyla sevilmemiş olabilir.
BUNLAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
SON KONULAR