Konu Özeti Konu Anlatımı Yeniçeriler ve Devşirme Sistemi

3.3. YENİÇERİLER VE DEVŞİRME SİSTEMİ

-Edirne’nin fethinden sonra Rumeli’deki diğer fetihlerle savaş esirlerinin sayısında büyük bir artış oldu.

-Bu esirlerden yararlanmak için Pencik sistemi uygulanmaya başlandı.

-Pencik usulüne göre savaş esirlerinin beşte biri asker olmak üzere devlet tarafından alınırdı.

Bu oran, İslam hukukuna göre ganimetin beşte birinin Beytü’l-mal’a ait olması esasından ortaya çıkmıştı.

-Pencik sisteminin benzeri Osmanlı Devleti’nden önce Emeviler, Abbasiler ve Selçuklular gibi devletlerde gulâm sistemi olarak uygulanırdı.

-Osmanlılar, kendinden önceki İslam devletlerinde görülen gulâm sistemini geliştirerek daha üst bir seviyeye taşımıştı.

-Kazasker Çandarlı Kara Halil’in çalışmaları ile Pencik sistemi uygulanmaya başlandı.

-Kurulan bu askerî teşkilata “Yeniçeri Ocağı”, askerlerine ise “Yeniçeri” adı verildi.

-Yeniçeri Ocağı, Avrupa’da ilk daimî orduydu.

-Bu sisteme göre esirler arasından seçilenler, Anadolu’daki ailelerin yanına verilir ve burada Türk İslam âdet ve geleneklerini öğrenirdi.

-Esirler, askerî eğitim için “Acemi Ocağı” adı verilen teşkilata alınırdı.

- İlk Acemi Ocağı I. Murad zamanında Gelibolu’da kuruldu.

-Bir askerî okul statüsündeki bu ocak, sadece Yeniçeri Ocağının değil bütün Kapıkulu yani merkez ocaklarının asker ihtiyacını karşılardı.

-Acemiler eğitim ve hizmetlerini tamamladıktan sonra yeniçeri olarak atanır ve başlarına ak börk giydirilirdi.

-Ankara Savaşı’ndan sonra Pencik sistemi devam ettirilemedi.

-Pencik sisteminin uygulanamaması Kapıkulu Ocaklarının asker ihtiyacı karşılanamadı.

-Rumeli’deki Hristiyan halktan devşirme yöntemiyle belirli sayıda çocuğun alınmasına karar verildi.

-Çelebi Mehmet zamanında uygulanmaya başladıysa da II. Murad zamanında kanun hâline getirildi.

-Devşirme Kanunu’na göre Osmanlı halkından, şartları elverişli Hristiyan çocuklar belli bir eğitimden geçirildikten sonra Kapıkulu askeri yapılmıştır.

-Devşirmeler, Acemi Ocağında yedi sekiz yıl kadar eğitim gördükten sonra yeteneklerine göre yeniçeri, cebeci, topçu, top arabacısı ve Kapıkulu süvarisi şeklinde ayrılırdı.

-Yeniçeri Ocağına veya öteki Kapıkulu Ocaklarına geçişlerine bedergâh veya kapıya çıkma denirdi.

-Yeniçeri Ocağının başında Yeniçeri Ağası bulunurdu.



Osmanlı’nın Kılıcı: Yeniçeriler

-Osmanlı Devleti’nin düzenli ve maaşlı ordusu olan Kapıkulu Ocağının piyadelerine “Yeniçeri”, süvarilerine ise “Kapıkulu Sipahisi” denilirdi.

-Kapıkulu ordusunun içerisinde farklı askerî sınıflar da vardı.

-Kapıkulu ordusu içerisinde önemli bir unsur olan yeniçeriler, ilk kez I. Murad Devri’nde bin kişilik bir birlik olarak kuruldu.

-Yeniçeri Ocağı, XVI. yüzyılın sonlarına doğru 40 bin kişilik bir ordu hâline dönüştü.

-Yeniçeri Ocağı ile birlikte Osmanlı Devleti’nde profesyonel askerlik başladı.

-Yeniçeriler ok, yay, kılıç, balta, gürz ve benzeri silahları kullanmada son derece ustaydı.

-XV. yüzyılın ortalarından itibaren bu silahlara tüfek de eklendi.