Düyun-u Umumiye
Osmanlı dış borçlarının ve bunu idâre eden birimin adı. İlk dış borç, 1854 Kırım Savaşından sonra alındı. Osmanlı Devleti, Sultan İkinci Abdülhamîd Han zamânına geldiğinde, ağır dış borçlar altında ezilme mevkindeydi. Akıllı tedbirlerle belli bir zaman içerisinde bu borçlar...
Donanma-yı Hümâyûn (Osmanlı Donanması)
Osmanlı deniz kuvvetleri.
Medeniyet dünyasına eski ve tarihî hayatiyetini veren Akdeniz’e hakimiyet; cihangirlik davasının başlıca unsurlarından biriydi. Roma’nın bu denize hakimiyeti, onun cihangirlik vasıflarındandı. Bu sebeple onlar, Akdeniz’e Mare...
Dîvân-ı Hümâyûn (Divan-ı Hümayun)
Mühim devlet işlerinin görüşüldüğü ve karara bağlandığı yüksek merci. Dîvân-ı Hümâyûn, bugünkü Bakanlar Kuruluna benzetilebilir. (Bkz. Müslüman Türk Devletlerinde Dîvanlar)
Diğer Türk ve İslâm devletlerinde olduğu gibi, Osmanlılar'da da Dîvân-ı hümâyûn adı...
Müslüman Türk Devletlerinde Dîvân
Büyük Selçuklu Devleti'nde merkezde veya hükümdarların bulundukları yerlerde umumî devlet işlerini yürüten ve Dîvân-ı Sultân adı verilen büyük bir dîvân vardı. Bundan başka, merkezde devletin malî, askerî, adlî, muharrerât gibi işlerini yürüten ikinci derecede...
Derbend (Derbent) Teşkilatı
Anadolu ve Rumeli’nin dağlık bölgelerindeki geçit ve yolları korumak ve yolcuların güvenliğini sağlamakla görevli teşkilât. Bu teşkilâtta görevli olanlara derbendci denirdi.
Kervanları ve yolları korumak için kurulan İlhanlı Tutkavul sisteminden geliştirilen...
Defterdar
“Defter Tutan” manâsında Osmanlılar'da devletin bütün malî işlerine nezaret eden ve günümüzde Maliye Bakanına karşılık olan memur.
Osmanlılarda malî teşkilat ilk defa, Sultan Birinci Murad Han zamanında kurulmuş ve zaman içinde tekâmül etmiştir. Fatih Kanunnâmesi, Abdurrahman Paşa ve...
Dârüşşafaka Lisesi
İstanbul’da öksüz ve yetim çocukların eğitimini sağlamak maksadıyla açılan ilk parasız yatılı okul.
1865 senesinde, Müslüman fakir çocukların öğrenim imkânına kavuşmaları için, “Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslâmiyye” adında bir cemiyet kuruldu. Cemiyeti kuranların başında...
Darüssaade (Dârüssaâde) Ağası
Kızlar ağası olarak da bilinen ve Osmanlı sarayında bütün Enderûn ve Harem ağalarının en büyüğüne verilen isim.
Teşrifâttaki mevkii, kapı ağası ve sonradan rütbesi yükselen silahtar ağadan yüksekti. Derecesi, sadrâzam ve şeyhülislâmdan sonraydı.
Dârüssaâde...
Dârülmuallimîn
Sultan Abdülmecid Han döneminde, rüşdiyelere (ortaokul) erkek öğretmen yetiştirmek üzere açılan okul (1847).
Daha sonra okulun programında yapılan düzenlemelerle, iptidâîlere (ilkokul) ve idâdîlere (lise) de öğretmen yetiştirilmesine başlandı. Böylece Dârülmuallimîn, iptidâî...
Dârülmuallimât
1870 yılında, Osmanlı Devleti'nde, ilk ve orta öğretim kız mekteplerine kadın öğretmen yetiştirmek için açılan okul.
Osmanlı Devleti'nde, kızlar için ilk iptidâiye (ilkokul) ve rüşdiye (ortaokul) mektepleri, 1858 yılında açıldı. 1869 Maârif-i Umûmiyye Nizamnâmesi’nde, bu...
Dârülhadîs
Hadis ilminin öğretildiği medreselere verilen isim.
İlk defa, Selçuklu atabegi Nûreddin tarafından, Şam’da açıldı. Böylelikle hadis öğrenimi, camilerden medreselere geçmeye başladı. Sonradan Dârülhadîs medreselerinde, Kur’ân-ı kerîme ait ilimler de okutulmaya başlandığından, bu...
Darüleytam (Dârüleytâm)
1914’te, yetim ve öksüz kalan çocukları korumak amacıyla açılan yurtlar.
Birinci Dünya Harbi sırasında bilhassa doğu, güneydoğu ve batıda birçok bölgemiz; Rus, İtalyan, Yunan ve Fransız işgal kuvvetlerinin kıyımına uğradı. Bu mezalim sırasında açıkta kalan binlerce...
Darülbedayi
İstanbul Şehir Tiyatrosunun ilk şekli ve adı.
Türk tiyatro tarihinde, tiyatronun kuruluş ve gelişmesinde, Dârülbedâyi topluluğu öncülük etmiştir. Teşkilatın ilk adı, Dârülbedâyi-i Osmânîdir. Türkiye’de, düzenli bir tiyatro kurulması ve sahne sanatçılarının yetiştirilmesi fikri...
Darphane (Darphâne-i Âmire)
Darphânenin tarihi eskilere dayanmaktadır. İlk darphânenin, basit usulde, M.Ö. 640-630’larda Lidyalılar tarafından kullanıldığı sanılmaktadır. Abbasîler devrinde, tacir ve sarraflar, değerli madenleri halktan râyice göre satın alarak, darphânede para olarak...
Duhuliye Resmi
Şehir ve kasabalara ticaret amacıyla getirilen eşyadan alınan vergi.
Batıda bu vergi, komünlerin ortaya çıkışıyla alınmaya başlamıştır. Bir tür mahallî idare olan komünler, malî bakımdan yetersiz olan gelirlerini artırmak için, kraldan yetki almışlardır. Bu yetkiye (oktruvaye)...
Dönmeler (Dönme, Dönmelik)
On yedinci yüzyıldan itibaren, muhtelif Osmanlı şehirlerinde, bilhassa Selânik’te, Müslüman adı ve kıyafeti altında yaşayan Musevî cemaati fertlerine verilen ad.
Çeşitli dinlerden Müslüman olanlara mühtedî denildiği halde, bu tabir bunlar hakkında hiçbir zaman ve...
Donanma (Eğlence, Şenlik)
Osmanlı Devleti'nde mübarek günlerde, bayramlarda, Osmanlı ordularının zafer dönüşlerinde, padişahların çocuklarının doğumlarında ve düğünlerde yapılan şenlik ve gösterilere verilen isim.
Düğün ve sünnet düğünleri dolayısıyla yapılan şenlik ve gösterilere “Sûr-i...
Devşirme
Saray hizmetleriyle, Bostancı Ocağı ve Yeniçeri Ocağında istihdam edilmek üzere Osmanlı Devleti'nin Hıristiyan halkından topladığı çocuklara verilen isim.
Orhan Gâzi devrinde, yalnız Türklerden teşkil edilen Osmanlı ordusunun kâfi gelmemesiyle, harpte ele geçirilen güçlü ve kuvvetli...
En iyi kaynaklar
-
2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı Tarih Sene Başı Okul Zümre Toplantı Tutanağı2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı Tarih Sene Başı Okul Zümre Toplantı Tutanağı- Talebe
- Güncelleme:
-
2021/2022 Tarih Dersleri Zümre Öğretmenleri I. Dönem 1. Toplantı Tutanağı2021/2022 Tarih Dersleri Zümre Öğretmenleri I. Dönem 1. Toplantı Tutanağı- Talebe
- Güncelleme:
-
-
2019–2020 Eğitim / Öğretim Yılı Tarih Dersleri Zümre Öğretmenleri Yıl Sonu Toplantı Tutanağı2019–2020 Eğitim / Öğretim Yılı Tarih Dersleri Zümre Öğretmenleri Yıl Sonu Toplantı Tutanağ- Talebe
- Güncelleme:
-
Konularına Göre Düzenlenmiş Son 47 Yılın (1966-2012) Tarih Soruları ve Ayrıntılı ÇözümleriKonularına Göre Düzenlenmiş Son 47 Yılın (1966-2012) Tarih Soruları ve Ayrıntılı Çözümleri- Talebe
- Güncelleme: