2.Ünite: Türklerde Toplum Yapısı Kazanım ve Açıklamaları (4 Saatlik)

2. ÜNİTE: TÜRKLERDE TOPLUM YAPISI KAZANIM VE AÇIKLAMALARI (4 SAATLİK)

2.1. İlk Türk devletlerinde toplumsal yapının temel özelliklerini açıklar.


a) Hun, Kök Türk ve Uygurların toplumsal yapısı döneme ait olaylar ve metinlerden alıntı yapılarak açıklanır.

b) Sosyal yapıda, oguş, urug, boy (bod), bodun ve il (devlet) kavramları üzerinde durulur.

c) Aile ve devlet arasındaki ilişki "devlet baba" kavramı üzerinden ele alınır.

ç) "Ailenin önemi", "ocak", "anne-baba-çocuk ilişkisi", "gelin, güvey (evlenme gelenekleri)", "yeme- içme" ve "giyim-kuşam" konularanı ele alan metinlerden alıntılara yer verilir.

d) Türk toplum yapısında kadının üstlendiği roller üzerinde durulur.

e) Eski Türk inancının toplum yapısına etkisi vurgulanır.

f) İlk Türk devletlerinde önemli günler törenler ve kutlamalara değinilir.


2.2. İlk Türk İslam devletlerinde toplumsal yapıyı oluşturan unsurları kavrar.

a) Karahanlı, Gazneli, Büyük Selçuklu ve Türkiye Selçuklu Devletlerindeki sosyal yapı örneklerle ele alınır.

b) İslamiyet öncesi Türk devletleri ile İlk Türk İslam devletlerindeki sosyal yapı karşılaştırılır.

c) Oğuz boylarının yaptıkları göçler sonucunda farklı kültürlerle gerçekleştirilen etkileşimlerin sosyal yapıya etkilerine değinilir.

ç) İlk Türk İslam devletlerinde kadının konumu günümüz ile ilişkilendirilerek ele alınır.

d) Selçuklular Dönemi'ndeki Hasan Sabbah, Haşhaşîlik, Babaîlik gibi inanç temelli toplumsal olaylar günümüzdeki olaylarla ilişkilendirilir.




2.3. Osmanlı Devleti'nde sosyal yapının şekillenmesinde etkili olan unsurları kavrar.

a) Osmanlı toplumunda "Millet Sistemi" bir arada yaşama ve farklılıklara saygı anlayışı çerçevesinde ele alınır.

b) İskân ve istimâlet politikalarının Osmanlı toplumuna olan etkisi günümüzle ilişkilendirilerek ele alınır.

c) Vakıfların işleyişi ve vakıflar aracılığıyla gerçekleşen faaliyetler ile vakıfların toplum hayatındaki önemi üzerinde durulur.

ç) Osmanlı mahalle anlayışına, aile hayatı, günlük hayat, misafirperverlik, evlenme, doğum ve ölüm temaları çerçevesinde günümüzle ilişkilendirilerek değinilir.

d) Döneme ait minyatürler ve seyahatnameler üzerinden Osmanlı toplumunda yeme içme kültürü, eğlence ve festivallere değinilir.

e) Toplumda yardımlaşma ve dayanışma anlayışıyla kurulan kurumlardan bîmaristan ve imarethaneye değinilir. Bu kurumlar değişim ve süreklilik açısından günümüzdeki benzeri işlevler gören kurumlarla ilişkilendirilir.

f) Osmanlı Devleti'nin farklı etnik ve dinî unsurlara karşı tutumu ile Endülüs'te Müslüman ve Yahudilere karşı izlenen politikanın karşılaştırılması sağlanır.


2.4. Tanzimat sonrası Osmanlı toplumsal hayatında meydana gelen değişimleri analiz eder.

a) Batı tarzı hayat ve kültürün Osmanlı toplumuna etkisine değinilir.

b) Değişen hayat biçiminin giyim, yeme içme kültürü, gündelik hayat ve mekânlara yansıması; fotoğraf, gravür, resim ve o döneme ait edebî eserlerden yararlanılarak ele alınır.

c) Toplumda yardımlaşma ve dayanışma anlayışıyla kurulan kurumlardan Dârülaceze ve dârüleytam ile engellilerin bakımına yönelik kurulan kurumlara değinilir. Bu kurumlar değişim ve süreklilik açısından günümüzdeki benzeri işlevler gören kurumlarla ilişkilendirilir.

ç) 93 Harbi ve Balkan Savaşları'ndan sonra Anadolu'ya yapılan göçlerin toplumsal yapıya etkisi günümüz Türkiye'sine yapılan göçlerle bağlantı kurularak ele alınır.


2.5. Meşrutiyet Dönemi ile Cumhuriyet Dönemi'ni toplumsal yapıda meydana gelen değişiklikler açısından karşılaştırır.

a) Kanun-i Esasi, 1921, 1924 Anayasalarındaki vatandaşlık olgusu ve gayrimüslimlerin statüsü karşılaştırmalı olarak ele alınır.

b) Tarımsal üretimdeki artışın refaha etkisi ve köylerden kentlere göç, şehirleşme, şehirlerde oluşan yeni sosyal sınıflar, üretim ve eğitime dayalı ortaya çıkan yeni zengin ve aydın sınıfların edindikleri sosyal statülere döneme ait edebî eserlerden örnekler verilerek değinilir.

c) Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyetinin faaliyetleri günümüzle değişim ve süreklilik açısından ilişkilendirilir.
 

Bu konuyu görüntüleyen kullanıcılar

Geri
Üst Alt