Beylikler Dönemi

Türkiye Selçuklularının Moğol tahakkümüne girmesinden sonra uc beyleri daha bağımsız hareket etmeye başlamıştır. Bu dönemde hem otoritesi kalmayan Selçuklulara hem de Moğollara karşı mücadele edilmiştir. Anadolu'daki İlhanlı hâkimiyetinin zayıflamasıyla birlikte Türkmen beyleri bulundukları bölgelerde bağımsızlığını ilân etmişler ve kendi beyliklerini kurmuşlardır. Bu döneme Beylikler Dönemi adı da verilmektedir.

Selçukluların zayıflamaya başlamasıyla ortaya çıkmaya başlıyan Beylikler, İlhanlı hâkimiyetinin bitmesiyle beraber tam bağımsızlıklarına kavuşmuşlardır. Uclarda yer almaları sebebiyle Anadolu'nun Türkleşmesinde büyük hizmetleri vardır. Onlardan kalan kültür mirası, şehirlerimizi süsleyen eserler, günümüze kadar ulaşmıştır. Anadolu Türk birliğini sağlamak için bu beylikler birleriyle mücadele etmişlerdir. Nihayet Osmanlı Beyliği gittikçe güçlenerek, birliği sağlamıştır . Başlangıçta en küçük beyliklerden biri olan Osmanlıların bu denli büyümesi, bulundukları coğrafya ve güttükleri siyasetle ilgilidir. Söğüt ve Domaniç arasında kurulan Osmanlılar, Bizans ile savaşarak itibarını artırırken, diğer beylikler zamanla uc olmaktan çıkmışlardır. Bu sebeple genişleme imkânını bulamamışlar ve birbirleriyle mücadele etmişlerdir. 1332 yılında bir Arap seyyahının (İbnü Fazlullah) verdiği rakamlara dayanarak Türkmen beyliklerinde 5 milyon kadar nüfus yaşadığı, bu nüfusun şu şekilde bölündüğü hesaplanmıştır:

• Osmanoğulları (1.030.000)
• Karamanoğulları (750.000)
• Germiyanoğulları (800.000)
• Saruhanoğulları (280.000)
• Aydınoğulları (700.000)
• Karesıoğulları (250.000)
• Menteşeoğulları (170.000)
• Hamidoğulları (380.000)
• Sahibataoğulları
• Eşrefoğulları (70.000)
• Alâiye Beyleri
• Canik Beylikleri
• Taceddinoğulları
• Candaroğulları